"Τελικά το ξύλο που βρέθηκε πεταμένο στην αυλή φταίει."
Παρατηρώντας με αγωνία αυτά που συμβαίνουν γύρω μας και αφορούν τα παιδιά, τα παιδιά ως θύματα και τα παιδιά ως θύτες, συζητώντας με άλλους δασκάλους από διάφορα σχολεία και εστιάζοντας στα στοιχεία που βγαίνουν στη δημοσιότητα αυτό που φαίνεται τελικά είναι ότι τα παιδιά μεγαλώνουν σε συνθήκες, όπου απουσιάζει η ευθύνη.
Η πεποίθηση που δημιουργείται σε αυτά από τη στιγμή, που καταλαβαίνουν τον κόσμο, είναι ότι πάντα φταίει κάποιος άλλος.
Στην αρχή φταίει το τραπέζι, η καρέκλα, το ντουλάπι πάνω στα οποία χτυπάει στην πορεία του να εξερευνήσει τον κόσμο γύρω του, γιατί τότε εμείς οι "σοβαροί" ενήλικοι γύρω του, κάνουμε "ντα¨το τραπέζι κλπ.
Μετά στην πορεία της ανάπτυξης του φταίει ο φίλος για ότι συμβαίνει μεταξύ τους, αργότερα φταίει ο δάσκαλος (που έχει και αυτός σαφώς τις ευθύνες του, αλλά να δούμε μέχρι που και από που ξεκινάνε αυτές και πως προσδιορίζεται ο ρόλος του σήμερα), φταίει το σχολείο, η κοινωνία και στο τέλος η τηλεόραση και το διαδίκτυο.... (το ακούμε τελευταία)
Πριν λίγο καιρό βρέθηκα να μιλάω σε 17χρονα παιδιά, που θέλουν να γίνουν παιδαγωγοί βρεφικής ηλικίας, για το ρόλο του παιδαγωγού και για την ευθύνη που έχει αναλαμβάνοντας μαζί με την οικογένεια την εκπαίδευση ενός ανθρώπου. Θέλοντας λοιπόν, να τονίσω τη σημασία που έχει να εκπαιδεύσουμε ένα παιδί στο να έχει επίγνωση του τι κάνει και τι επιλέγει να κάνει αναγνωρίζοντας και τις συνέπειες των επιλογών του, έτσι ώστε να μην απορεί για ότι συμβαίνει γύρω του από δικές του ενέργειες του ανέφερα ένα περιστατικό που συνέβει πριν χρόνια, στην αυλή ενός δημοτικού σχολείου, όπου ένας μαθητής πήρε ένα ξύλο, που έπεσε από ένα δέντρο και με αυτό χτύπησε έναν συμμαθητή του. Ήρθαν λοιπόν οι γονείς του παιδιού, που χτυπήθηκε να ζητήσουν το λόγο και ήρθε και ο γονιός του παιδιού που πήρε το ξύλο και χτύπησε για να ζητήσει και αυτός το λόγο από τον διευθυντή του σχολείου "Πώς βρέθηκε το ξύλο στην αυλή;". Έφταιγε λοιπόν το ξύλο που βρέθηκε εκεί .
Και την ώρα που το αναφέρω, ως τραγικό παράδειγμα αποποίησης της ευθύνης και πριν το βάλω προς συζήτηση στους μαθητευόμενους, σηκώνει το χέρι ένα παιδί και λέει-"Ε, ναι κυρία, πως βρέθηκε το ξύλο στην αυλή;" και μένω έκπληκτη, γιατί ο 17χρονος (έχει σημασία η ηλικία) το έλεγε πολύ σοβαρά και τότε αντιλήφθηκα ότι δεν περνούσε από το μυαλό του η άλλη πλευρά. Γιατί και αυτό το παιδί προφανώς έτσι μεγάλωσε.
Πώς θα ζήσουν αυτά τα παιδιά και τι κοινωνία θα δημιουργήσουν (ήδη ζουν σε κοινωνικά πλαίσια όπου έχουν διαρραγεί οι κοινωνικοί ιστοί), όταν δεν έχουν συνείδηση του τι κάνουν; Όλα τα βλέπουν παιχνίδια, γιατί από μικρά όταν κάνουν κάτι που αντίκειται στις νόρμες της κοινωνίας εμείς γελάμε.. "παιδιά είναι" λέμε. "Θα μεγαλώσουν και θα μάθουν" .
Μα από που και από ποιον θα μάθουν. Επιλέγουν πάντα τους εύκολους δρόμους, διώχνοντα ςτην ευθύνη από πάνω τους.
Και η κοινωνία, οι γονείς τα δικαιολογούν. Στην ταβέρνα που ξεσηκώνουν τον κόσμο, στην εκκλησία που μαθαίνουν να μη σέβονται(δε σε υποχρεώνει κανείς να πας εάν δε θέλεις), στο θέατρο που το κάνουν φαγάδικο, στα μαγαζιά που κυλιούνται κάτω διεκδικώντας κάτι που μόλις το πιάσουν στα χέρια τους σε ένα λεπτό το έχουν αποδομήσει. Και ότι και να γίνει , έρχεται η "επωδός" : "Έλα μωρέ, δεν πειράζει".
Σε μια τάξη 10κάχρονων που παρουσίαζαν ένα ποίημα με διάφορους τρόπους, δυο μαθητές την ώρα που βρίσκονταν επί σκηνής, χασκογελούσαν όλη την ώρα και κορόιδευαν. Και τους λέει η δασκάλα καθίστε κάτω κι όταν είστε έτοιμοι το ξανακάνετε. Και λέει ο ένας τον άλλο την ώρα που κάθονταν "δεν πειράζει ρε φίλε".
Κουνάει το δεντράκι επικίνδυνα για να σπάσει και αν τον ρωτήσεις γιατί το κάνει, θα κουνήσει τους ώμους και θα σου απαντήσει ή δεν ξέρω ή γιατί έτσι ή το χειρότερο δεν έχει καταλάβει ότι αυτό που πάει να σπάσει, είναι δέντρο..Δεν είναι απλό. Από τα μικρά πας στα μεγάλα. Και για το καλό και για το κακό.
Παλιότερα είχαμε παιδιά που κάνανε ζημιές ή καταστρέφανε και είχαν επίγνωση του τι κάνουν.. Είχαν συνειδητά συναισθήματα θυμού, μίσους κλπ και θέλανε να εκδικηθούν με λάθος τρόπο σίγουρα, όμως είχαν επίγνωση. Ήξεραν τι έκαναν και αντιλαμβάνονταν πως θα υπάρξει συνέπεια είτε από το σπίτι, είτε από το σχολείο, είτε από την ομάδα του, από τη γειτονιά τουκλπ. Και όλοι αυτοί ήξεραν με ποιον έχουν να κάνουν.
Σήμερα δεν ξέρεις. Δεν υπάρχει συνέπεια λόγων και πράξεων, ούτε στους μικρούς ούτε στους μεγάλους, γιαυτό όταν κάνουν κάτι τα παιδιά, που δεν πρέπει να συμβεί γιατί είναι κακό προς το ίδιο ή προς το περιβάλλον του, πρώτα πρέπει να δημιουργήσεις μια βιωματική εμπειρία και όχι μονο να του πεις (γιατί αυτά τα 'ηθικοπλαστικά" τα έχουν ακούσει χιλιάδες φορές , αλλά δεν τα έχουν ζήσει), που θα το βάλει σε μια διαδικασία να συνειδητοποιήσει τι έχει κάνει και μετά θα προχωρήσεις στο πως θα διορθωθεί η ζημιά ή στο πως θα μάθει από αυτό που έγινε και προκάλεσε, αλλιώς θα σε κοιτάει απορημένα. Τι έγινε τώρα; Γιατί ξαφνικά φταίω;
Και εάν δε φταίει αυτό, ποιος φταίει; Έλα μου ντε.
Κανείς από ότι φαίνεται Το ξύλο, το δέντρο, το διαδίκτυο. Ποιος αφήνει τα παιδιά όλη μέρα στα κινητά και στα τάμπλετ; Ποιος παίρνει στα παιδιά κινητά από το Δημοτικό; με την απάντηση "αφού όλοι έχουν. Να μη νιώθει μειονεκτικά."
Ποιος μαθαίνει στο παιδί να ετεροπροσδιορίζεται;
Και φταίει η τηλεκπαίδευση. Ωραία και τότε ήταν η συνθήκη και έπρεπε και τώρα άλλαξε και δε χρειάζεται. Πόσος χρόνος νομίζει κανείς, ότι χρειάζεται για να πάει το παιδί από τη μία κατάσταση στην άλλη; Λίγος θα πω.
Αρκεί κάποιος να έχει βάλει όρια και πλαίσια, όπου το παιδί να νιώθει ότι ασφαλίζεται, ότι κάποιος παίρνει αποφάσεις, τις οποίες όμως τις ενστερνίζεται και ο ίδιος. Όπου εμπιστεύεται τον εκπαιδευτή του ότι αυτα που λέει τα κάνει πρώτα ο ίδιος.
Παρκάραμε τα παιδιά στις οθόνες στην ταβέρνα, στο σπίτι, στο αυτοκίνητο για να έχουμε την ησυχία μας ξεχνώντας, ότι θα το βρούμε μπροστά μας, ότι δηλαδή θα έχουμε πολίτες που θα ζουν στην εικονική πραγματικότητα και δε θα μπορούν να συνδεθούν με την αληθινή ζωή.
Και ποιος τολμάει να μιλήσει, αφού οι περισσότεροι έχουν επιλέξει το ρόλο του "αρεστού", που αγαπάει το παιδί και το κατανοεί. Που του παίρνει τις ευθύνες από μπροστά του, το παρηγορεί όταν ματαιώνεται, του λέει ότι αυτό τα κάνει όλα καλά, του λέει ότι είναι το καλύτερο παιδί στον κόσμο(λες και το έχει ανάγκη αυτό), του κουβαλάει την τσάντα για το σχολείο, τις αθλητικές του δραστηριότητες, παίρνει τους γονείς του συμμαθητή του ή του φίλου του, με τον οποίο μάλωσε για να βρει αυτός τη λύση και να καθαρίσει για πάρτη του(ποιος θα πληρώσει τώρα για το παιδί που βιάστηκε και υπέφερε;).
Στα ξενοδοχεία που πάμε εκδρομές και δέχονται μαθητές (γιατί
ξέρετε πολύ καλα, ότι δεν δέχονται τα περισσότερα) έχουν άλλα δωμάτια και ορόφους για τα παιδια γιατί είναι σίγουροι εκ προιμίου, ότι θα τα καταστρέψουν.
Και έλα εσύ τώρα ο όποιος δάσκαλος γείτονας φίλος ενήλικος γυρω από το παιδί να αρθώσεις λόγο και να πεις ότι με όλα αυτά καταστρέφουμε το παιδί, τον άνθρωπο δηλαδή.
Βγες να πεις ότι η ανάγκη του παιδιού δεν είναι το βόλεμα, αλλά το ξεβόλεμα, η εμπειρία που θα τον δυναμώσει και θα τον ετοιμάσει για τη ζωή. Η εμπειρία που θα τον κάνει να νιώσει αξιοσέβαστος και όχι ένα ον αδύναμο, γρινιάρικο και μίζερο που χάνει τη ζωή του στα παζάρια.
Πόσο τα αδικούμε τα παιδιά. Πόσο τα χαμηλώνουμε γιατί δεν απαιτούμε να σταθούν ψηλά. Που μπορούν. Που το έχουν ανάγκη. Να νιώσούν ότι αξίζουν.
Επιτέλους ας προστατέψουμε το παιδί. Ας του δώσουμε πίσω την αξιοπρέπειά του.
Πηγή : Σχολείο της φύσης
Σχόλιο:
Δυστυχώς αποτελεί τεράστιο αν όχι πρωταρχικό πρόβλημα το ότι τα σύγχρονα παιδιά δεν έχουν αίσθηση της ευθύνης των πράξεων και των λόγων τους.
Μια βασική αιτία του φαινομένου αυτού είναι ότι δεν ματαιώνονται στην παιδική-εφηβική τους ηλικία. Συνηθίζουν να προστατεύονται με καθολικό τρόπο συναισθηματικά από τους σύγχρονους γονείς (μια λάθος και στρεβλή κίνηση) με αποτέλεσμα να νομίζουν ότι έχουν μόνο δικαιώματα, ότι φταίνε πάντα οι άλλοι, ότι τους ανήκει ο κόσμος όλος.
Όταν θα έρθει η ταπεινότητα στην παιδική-εφηβική ψυχοσύνθεση πρώτα από το σπίτι και στην συνέχεια από το σχολικό και κοινωνικό περιβάλλον τότε θα αλλάξουν πολλές συμπεριφορές προς το καλύτερο.
Γι' αυτό οι προηγούμενες γενιές είχαν καλύτερες συμπεριφορές.
Γιατί ήταν πιο ταπεινές.
